Selçuk Bey

Selçuklu Devleti'ne adını veren Selçuk Bey, Aral Gölü ile Hazar Denizi arasına
hakim olan Oğuz Devleti'nin komutanlarından Dukak Subaşı'nın oğludur. Babası
ölünce, yerine, 18 yaşındaki Selçuk Bey, subaşı oldu. Genç yaşına rağmen, yüksek
mevkilere ulaşan Selçuk Bey'in giderek artan itibarı, Oğuz Devleti'nin Yabgusu
ve eşini rahatsız edince; Selçuk Bey, kendisine bağlı aşiretiyle birlikte Oğuz
Yabgu Devleti topraklarını terk etti. Selçuk Bey ve maiyetindekiler, 985 ve
takip eden yıllarda güneye giderek, Seyhun Irmağı kenarındaki Cend şehrine
geldi. Yerleştikleri bölge, dönemin İslam ülkeleriyle sınır durumundaydı.



Selçuk Bey yönetimindeki Oğuz Türkleri, kısa zamanda İslamiyet'i kabul etti. Bu
durum, Selçuk Bey ile Yabgu'nun arasını iyice açtı. Selçuk Bey, "Müslümanlar,
gayrimüslimlere haraç vermez' diyerek, Yabgu'nun haraç memurlarını kovdu ve
bağımsızlığını ilan etti. Ardından, çevresindeki gayrimüslimlere karşı cihada
başladı. Selçuk Bey'in istiklalini ilan etmesi, Yabgu'ya karşı direnmesi ve
cihada girişmesi, bölgede itibarını giderek artırdı ve Yabgu'ya karşı olan Türk
beyleri, kendisinin etrafında toplanmaya başladı. Böylece, Maveraünnehir'de
üstünlük sağlayan Selçuk Bey, Müslüman olan Samanilerle anlaşarak, Buhara
yakınlarındaki Nur kasabasına yerleşti.



Mikâil, Arslan, İsrail, Yusuf ve Musa adındaki oğullarıyla birlikte, Büyük
Selçuklu Devleti'nin temellerini atan Selçuk Bey, yüz yaşında vefat etti.